Location: Chicago

Kościół Św. Wojciecha w Chicago

Historia i teraźniejszość

1650 W 17th Street
Chicago, IL 60608

  • Utworzenie parafii: 1874 r.
  • Zamknięty (ostatnia msza odbyła się: 14.07.2019 r.)

Panoramy 3D

Film z wnętrza kościoła 3D

Pieta 3D

Model siatkowy 3D Piety do pobrania i oglądania w przeglądarce 3D (43 MB)

Model 3D kościoła

Kościół Św. Wojciecha w Chicago

Model siatkowy do pobrania

Model siatkowy 3D kościoła do pobrania i oglądania w przeglądarce 3D (370 MB)

Kościół św. Jadwigi w Chicago – opis

Powrót

Więcej o historii

Kościół św. Jadwigi znajdujący się przy N Hoyne Avenue należy obecnie do parafii Błogosławionego Carla Acutisa.

Początki dawnej parafii św. Jadwigi sięgają 1885 r. kiedy to Zmartwychwstaniec, ks. Wincenty Barzyński założył Towarzystwo św. Jadwigi, które za swoje zadanie przyjęło zorganizowanie nowej wspólnoty. Pierwszy ceglany budynek wybudowany w 1888 r. łączył funkcje kościoła i szkoły. Od początku 1889 r. w szkole parafialnej nauczały Siostry Nazaretanki. W 1920 r. w stale rozbudowywanej i modernizowanej szkole było aż 2300 uczniów.

Budowę obecnej świątyni rozpoczęto w 1899 r. Jej poświęcenie miało miejsce w październiku 1901 r. Wieże ówczesnego kościoła nie posiadały jeszcze dzisiejszych zwieńczeń (te zostały ukończone w 1925 r.).

Więcej o kościele

Neobarokowa w stylu świątynia jest częścią zabudowań należących niegdyś do parafii, zajmujących w całości prostokątną działkę.

Kościół, bryła na planie prostokąta, zwrócony jest fasadą w kierunku południowym. Jego podpiwniczona bryła rozbita jest ryzalitami wież, płytkiego transeptu, pomieszczeń pomocniczych przy prezbiterium oraz absydy wycinkiem koła wychodzącej poza obrys budowli.

Trójosiowa, dwukondygnacyjna fasada flankowana jest wieżami wysuniętymi do przodu i na boki poza bryłę kościoła. Dolna kondygnacja poprzedzona jest portykiem kolumnowym opartym na czterech kolumnach wyniesionych ponad poziom gruntu na wysokość kilku stopni. Pseudotoskańskie podpory dźwigają belkowanie na którego architrawie znajduje się inskrypcja: D?O?M? SUB? INVOC? S? HEDWIGIS [DEO OPTIMO MAXIMO SUB INVOCATIONE SANCTAE HEDWIGIS tj. Bogu Najlepszemu Największemu przez wezwanie świętej Jadwigi]. Powyżej znajduje się balkon ogrodzony balustradą z tralkami. Powierzchnia ściany dolnej kondygnacji fasady podzielona została czterema lizenami analogicznie do kolumn dźwigających portyk. Sama ściana przepruta jest otworami rozłożonymi wyraźnie zgodnie z zasadą tzw serliany (otwór zwieńczony łukiem flankowany mniejszymi prostokątnymi). Nad wejściami bocznymi znajdują się kwadratowe świetliki. W wyższej kondygnacji zachowana jest trójosiowość z trzema oknami zwieńczonymi arkadami. Podziału ściany dopełniają tu cztery przyścienne kolumny kompozytowe dźwigające belkowanie z tryglifami w partii fryzu. Całość zwieńczona jest trójkątnym frontonem z silnie zaakcentowanymi mutułami oraz akroterionami u nasady. Na frontonie znajduje się krzyż.

Wieże w fasadzie są trzykondygnacyjne. Dolna partia to kamienny masyw rozszerzający się u dołu w kierunku od bryły budynku. Krawędzie ścian zaakcentowane są rustykalnym opracowaniem bloków kamienia. Pośrodku dwóch pełnych elewacji każdej z wież znajduje się okno w kształcie pionowo ustawionej elipsy, również w oprawie rustykalnej. Odpowiednio do tych otworów na wyższej kondygnacji znajdują się zamknięte arkadami okna flankowane kolumnami i zwieńczone frontonami osadzonymi na belkowaniu z tryglifami we fryzie. Konstrukcje te osadzono na konsolach i tralkach. Najwyższa, kondygnacja wież obejmuje ośmioboczne latarnie z korynckimi kolumnami na narożach. Pomiędzy kolumnami ściany przeprute są arkadowymi oknami. Obie wieże przykryte są wielobocznymi kopułami zwieńczonymi krzyżami. W południowo-wschodnim narożniku wieży prawej na wysokości ok. 1m powyżej powierzchni gruntu znajdują się tablice z inskrypcjami w języku łacińskim i polskim upamiętniające datę budowy kościoła i eksponujące herb Zgromadzenia Zmartwychwstańców oraz narzędzia Męki Pańskiej.

Boczne i tylna elewacje świątyni do transeptu są ceglane z elementami belkowania i bazami wykonanymi w białym kamieniu. Elewacje od wież do transeptu są czteroosiowe, podzielone lizenami, zwieńczone belkowaniem z tryglifami we fryzie.

Ściany transeptu podzielone są na dwie kondygnacje. Dolna zawiera wejścia do świątyni i małe absydy na osi łączące elementy neoromańskie i klasycystyczne. Górna, wyraźnie wyższa kondygnacja zawiera potrójne prostokątne okno rozczłonkowane kanelowanymi lizenami zwieńczone belkowaniem. Środkowy otwór okienny zwieńczony jest przeszkolną arkadą. Krawędzie elewacji na osi transeptu ujęte są zdwojonymi lizenami i zwieńczone frontonami z krzyżami u szczytów. W polach frontonów znajdują się okulusy ujęte kamienną oprawą. Przecięcie nawy i transeptu zaznaczone jest latarnią na sześciu kolumnach, przykrytą kopułą z krzyżem u szczytu.

Za transeptem ściany korpusu ciągną się jeszcze na półtorej przęsła. Korpus jest od północy zamknięty trzema półcylindrycznymi absydami ? środkową znacznie większą, przeprutą arkadowymi oknami oddzielonymi lizenami i zwieńczoną entablaturą, z krzyżem u szczytu, oraz znacznie mniejszymi na flankach, pozbawionymi otworów. W tej części świątyni znajdują się również pomieszczenia pomocnicze ze swoimi osobnymi wejściami, oświetlone arkadowymi oknami poprzedzielanymi pilastrami.

Przedsionek świątyni ma formę silnie wydłużonego prostokąta ustawionego prostopadle do osi budowli. Prowadzą z niego trzy wejścia do nawy i dwa boczne do dolnych kondygnacji wież. Odrzwia wejść zwieńczone są drewnianym belkowaniem o wydatnych gzymsach. Pomieszczenie jest przekryte sklepieniami krzyżowymi z podziałem na przęsła oddzielone gurtami opartymi na konsolach. W lunetach znajdują się wymalowane przedstawienia: św. Jana, św. Piotra, św. Jadwigi, św. Tomasza i jednego z Apostołów (św. Filip lub św. Jakub Młodszy). W przedsionku znajduje się gipsowa grupa rzeźbiarska św. Anna z małą Maryją, krucyfiks ? pamiątka misji św. z 1940 r., oraz tablica upamiętniająca darczyńców kościoła z 1999 r.

Dwukondygnacyjny chór muzyczny znajduje się od strony południowej świątyni. Organy piszczałkowe umieszczone są na wyższej kondygnacji.
W przestrzeni pod chórem muzycznym znajdują się: tablice upamiętniające darczyńców, tablica pamiątkowa ku czci parafian poległych w II wojnie światowej, figura Matki Boskiej Fatimskiej, figura św. Antoniego Padewskiego z małym Jezusem ofiarowującego chleb biedakowi, figura św Franciszka. Nad wejściami z przedsionka znajdują się herby: papieski (św. Jana Pawła II), Zgromadzenia Zmartwychwstańców i kardynalski (arcybiskupa Chicago Josepha Bernardina).

Wnętrze kościoła jest trójnawowe, rozdzielone granitowymi kolumnami korynckimi o gładkich trzonach dźwigającymi arkady przęseł międzynawowych. Nawa główna przekryta jest pseudosklepieniem żaglastym o przęsłach rozdzielonych gurtami. W lunetach, wśród dekoracji roślinnej, flankowane przez pary aniołów znajdują się umieszczone w owalach emblemy: tablice mojżeszowe i krzyż, herb Zgromadzenia Zmartwychwstańców, biały orzeł w koronie i w aureoli, księga i krzyż.

Powierzchnie pod arkadami lunet sklepienia obiegającymi świątynię zostały wypełnione rozbudowanymi scenami figuralnymi o następującej tematyce (poruszając się od lewej zgodnie z ruchem wskazówek zegara): Sakrament Małżeństwa (nawa), Namaszczenie Chorych (nawa), Święta Rodzina wśród Sióstr Nazaretanek z dziećmi (transept), scena z papieżem i biskupami (transept), Sakrament Bierzmowania (nawa), Sakrament Chrztu Św. (nawa), scena ewangeliczna z Chrystusem, Jego Matką i Apostołami (transept), Chrystus Zmartwychwstały wśród księży Zmartwychwstańców (transept), Sakrament Pokuty (nawa), Sakrament Kapłaństwa (nawa).

Nawy boczne przekryte są pseudokopułami wymalowanymi dekoracją geometryczną z wpisanymi wzorami floralnymi i emblemami. Witraże w oknach naw bocznych przedstawiają w krajobrazie i w ramach architektonicznych sceny z postaciami świętych, w niektórych przypadkach wraz z informacjami o ich fundatorach w języku polskim. Są to po stronie zachodniej kościoła: św. Jan Kanty, św. Wincenty a Paulo, św. Stanisław Kostka, scena chrztu Litwy ze św. Jadwigą i Władysławem Jagiełłą, Zwiastowanie NMP. Po stronie wschodniej witraże przedstawiają: św. Dominika Guzmana, św. Jadwigę Śląską, św. Stanisława B. i M., św. Jacka Odrowąża, św. Kazimierza królewicza.
W przestrzeniach międzyokiennych naw bocznych umieszczono lizeny wymalowane dekoracją kandelabrową, podtrzymujące korynckie belkowanie. Na ścianach są tu zawieszone pojedyncze stacje Drogi Krzyżowej. Są to polichromowane reliefowe gipsowe sceny wpisane w zamknięte arkadą otwory z opisami stacji w języku polskim u dołu. Całość ujęta jest formą edikuli, tj. lizenami podtrzymującymi belkowanie zwieńczone frontonem zamkniętym płaskim łukiem. Pośrodku frontonów umieszczone zostały owalne tarcze herbowe z reliefowymi narzędziami Męki Pańskiej. Stacje w przestrzeni transeptu są zdwojone.

Pośrodku wschodniego i zachodniego skrzydła transeptu znajdują się kaplice umieszczone w małych absydach. W kaplicy zachodniej stoi figura św Jadwigi Śląskiej trzymającej model kościoła (tegoż). Na ścianie pod arkadą wprowadzającą do absydy znajduje się tablica upamiętniająca fundatorów statuy.

Zachodnie, trójdzielne okno transeptu zawiera scenę Wniebowzięcia NMP, a nad znajdującym się tu wejściem do kościoła jest witraż z popiersiem Jana Pawła II na tle Bazyliki Watykańskiej, zaś nad nim obraz przedstawiający św. Agnieszkę. Na przeciwległej ścianie znajduje się obraz z Chrystusem tronującym. Ponad belkowaniem nad obu obrazami wymalowano postaci anielskie w szatach kapłańskich.

Na skrzyżowaniu naw aniołowie podtrzymują koronę cierniową znajdują się w otoku ze słów: BŁOGOSŁAWIENI CZYSTEGO SERCA ALBOWIEM ONI BOGA OGLĄDAĆ BĘDĄ.

W przedłużeniu lewej nawy bocznej poza linię transeptu znajduje się absyda z podzielonym na trzy arkady niewielkim ołtarzem poświęconym Sercu Jezusowemu. Ołtarz ma barwy bieli i złota z elementami marmoryzowanymi (kolumny retabulum i mensy). Figura Chrystusa umieszczona została nad tabernakulum, w środkowej, większej arkadzie. Arkady boczne zwieńczone są odcinkami trójkątnego frontonu, środkowa zaś, frontonem z górującym nad całością krzyżem. Sklepienie absydy ponad ołtarzem zawiera wymalowaną półpostać anioła z kielichem i ornament geometryczno-floralny. Przed ołtarzem jest wolnostojąca chrzcielnica z białego marmuru. Przy ścianie, na konsoli umieszczono siedzącą postać Maryi ze śpiącym Dzieciątkiem leżącym na jej kolanach, a także obraz przedstawiający sługę Bożego Bogdana Jańskiego, założyciela Zgromadzenia Zmartwychwstańców. Na filarze na prawo od ołtarza wisi ikona Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Poniżej stoi przenośny ołtarzyk z tym samym wyobrażeniem.

W oknie wschodniego ramienia transeptu jest scena Zmartwychwstania. Nad wejściem do kościoła jest tu witraż z Matką Boską Częstochowską. Powyżej znajduje się obraz z apoteozą śś. Piotra i Pawła, a na ścianie przeciwległej Niepokalane Poczęcie. Analogicznie do lewego ramienia transeptu ponad belkowaniem nad obu obrazami wymalowano postaci anielskie w szatach kapłańskich. W absydzie znajduje się tu polichromowana gipsowa Pieta.
Podobnie do ołtarza na zakończeniu nawy zachodniej w zakończeniu nawy wschodniej znajduje się także i tu ołtarz o zbliżonej formie z figurą ukoronowanej Madonny z Dzieciątkiem ustawioną nad tabernakulum. W antepedium mensy znajduje się polichromowana reliefowa scena Zaśnięcia Maryi.

Obok ołtarza, na postumencie ustawiono figurę Praskiego Dzieciątka Jezus. Na ścianie na prawo od ołtarza zawieszone są obrazy: popiersie św. Jana Pawła II oraz św. Juan Diego poniżej. Nieco dalej od ołtarza, na konsoli stoi figura Matki Bożej z Manaoag. Na filarze na lewo od ołtarza wisi niewielki obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, zaś przy kolumnie rozdzielającej nawy znajduje się wysoki krzyż zwrócony ku centrum świątyni.

W ołtarzu głównym umieszczonym w absydzie prezbiterium dominują brąz i złoto. Oprawę stanowią zdwojone po obu stronach kolumny kompozytowe na postumentach. Dźwigają one belkowanie z trójkątnym frontonem zawierającym tondo z reliefowym herbem Zgromadzenia Zmartwychwstańców. Właściwa nastawa ołtarzowa zbudowana jest z trzech arkad z większą pośrodku. Boczne umieszczone są na postumencie i zawierają: z lewej strony figurę Maryi ukazującej swe serce, z prawej św. Józefa z Dzieciątkiem Jezus. Arkada środkowa wypełniona jest trzykondygnacyjną strukturą architektoniczną. U samego jej dołu znajduje się tabernakulum. W ażurowej wyższej kondygnacji ze zdwojonymi kolumienkami w czterech narożach znajduje się krucyfiks. Najwyższa kondygnacja stanowi ośmioboczną latarnię konstrukcji przekrytą kopułą z krzyżem posadowioną na kolumnach. W jej przestrzeni znajduje się pełnoplastyczna srebrna gołębica symbolizująca Ducha Świętego.

Przedsoborowa mensa wyniesiona o trzy stopnie ponad poziom prezbiterium oparta jest na sześciu przysadzistych półkolumnach. Na antepedium znajduje się jednobarwna reliefowa scena Ostatniej Wieczerzy. Posoborowa mensa i pulpit do czytań, stylistycznie zbliżone, opierają się na korynckich kolumnach w narożnikach. Na froncie ołtarza znajduje się monogram IHS z krzyżem.
Witraże absydy w tylej części prezbiterium zawierają przedstawienia świętych, w tym: św. Tomasza z Akwinu, św. Hieronima, postać Chrystusa Zmartwychwstałego z krzyżem, św. Augustyna, św. Grzegorza Wielkiego, św. Bonawentury. Na ścianie na prawo od ołtarza znajduje się obraz Matki Bożej z Gwadelupe. Na lewo wisi obraz Bożego Miłosierdzia z inwokacją w polskiej wersji językowej.

Na sklepieniu absydy znajduje się przedstawienie malarskie obrazujące Trójcę Świętą w otoczeniu aniołów i świętych w górnym rejestrze, w dolnym zaś tłum dysputujących i adorujących Najświętszy Sakrament w monstrancji na ołtarzu.
Z prezbiterium dwa wejścia w oprawie z frontonem opartym na flankujących wejście lizenach prowadzą do pomieszczeń pomocniczych. Na lewo od prezbiterium znajduje się zakrystia. Na prawo, w pomieszczeniu przykrytym płaskim sufitem jest niewielka kaplica. W skład jej wyposażenia wchodzą m.in. wiszący krucyfiks, gipsowa figura Matki Boskiej, gipsowa figura św. Józefa, zdjęcie bł. Carla Acutis i relikwiarz z jego szczątkami. Ołtarz jest w stylistyce neogotyckiej z mensą przedsoborową na której antepedium umieszczono reliefową scenę Ostatniej Wieczerzy. W nastawie ołtarzowej znajduje się krucyfiks stojący na tabernakulum, flankowany przez dwie gipsowe figury aniołów trzymających elektryczne kandelabry.

Witraże w kaplicy przedstawiają: św. Teresę z Lisieux, św. Franciszka Ksawerego, św. Małgorzatę Marię Alacoque, Zmartwychwstanie oraz Świętą Rodzinę (obraz witrażowy w formie kolistej).

Poza kościołem na terenie ograniczonym ulicami N Hamilton Avenue, N Hoye Avenue, W Lyndale Street i W Webster Avenue znajdują się także plebania i dwa budynki szkolne (zachowały się na nich inskrypcje: SZKOŁA-ŚW.-JADWIGI oraz orzeł ? godło Polski i SZKOŁA ŚW. JADWIGI oraz dwie daty: 1888 i 1909). W północno-zachodnim narożu kościoła umieszczono figurę Jezusa błogosławiącego. Na północ od kościoła, pomiędzy plebanią, a jednym z budynków szkolnych znajduje się grota Matki Boskiej z Lourdes.

Druga wyprawa naukowa do USA

Druga wyprawa naukowa do USA, realizowana w ramach projektu, operuje na terenie Chicago i Milwaukee w dniach 26 czerwca – 9 lipca 2023 r.

Kościół Trójcy Świętej – opis

Powrót

Więcej o historii

Pierwszy, drewniany kościół pw. św. Trójcy powstał w 1873 r. funkcjonując początkowo jako świątynia filialna parafii św. Stanisława Kostki. W 1879 r. przy kościele powstała szkoła. Ale erygowanie oddzielnej parafii, po wielu perypetiach i latach negocjacji z władzami kościelnymi, miało miejsce dopiero w 1893 r.

Myśl o nowej świątyni pojawiła się w roku 1901. Rozpoczęto wykup działek pod budowę, a w 1905 r. dotychczasowa drewniana świątynia została przeniesiona w inne miejsce aby w międzyczasie umożliwić parafianom praktyki religijne. W czerwcu tego roku poświęcono kamień węgielny, podczas którego padły m.in. słowa arcybiskupa Jamesa Eduarda Quingleya: Niech ta świątynia będzie szkołą polskiej modlitwy w waszej ojczystej mowie zanoszonej i zanosząc modły wasze czujcie się Polakami, jakimi Bóg was stworzył. W 1906 r. oddano do użytku dolną kondygnację z kaplicą Aniołów Stróżów. Równocześnie rozebrano kościół drewniany. Budowę górnego kościoła zakończono we wrześniu 1906 r., a jego konsekracji dokonano 6 października tego roku.

Więcej o kościele

Świątynia ustawiona jest na osi wschód-zachód, z elewacją frontową od wschodu sąsiadującą z ulicą Noble. Założony został na planie krzyża łacińskiego zdominowanego jednak przez prostokątną formę nawy. Ramiona krzyża stanowią dwie kaplice boczne umiejscowione w 2/3 długości głównego korpusu świątyni. Wyodrębniają się one także w formach dachu świątyni. Od strony zachodniej wysuwa się prostokątna struktura prezbiterium. Kościół jest konstrukcją stalową wypełnioną murem wzmocnioną filarami przyściennymi.

Bryła świątyni licowana jest kremową cegłą i wykończona kamienną dekoracją gzymsów, lizen, opraw okiennych, kapiteli itp. Charakteryzuje się bardzo okazałą fasadą w stylu silnie klasycyzującego baroku. U dołu jest siedmioosiowa, z czego dwie osie przypadają na lekko wysunięte poza obrys głównego korpusu bliźniacze wieże. Do kościoła prowadzi pięć wejść mieszczonych się w fasadzie, do których wiodą szerokie schody zamknięte po bokach masywami wież. Trzy środkowe wejścia osłonięte są czterokolumnowym portykiem zwieńczonym trójkątnym frontonem. Na jego architrawie inskrypcja złotymi literami głosi: *KOŚCIÓŁ*ŚWIĘTEJ*TRÓJCY*. Powyżej znajduje się parawanowa ściana łącząca boczne wieże, częściowo ażurowa dzięki rzędom balasek. Od tego miejsca wzwyż fasada jest już mocno barokizująca co przejawia się wydatnym boniowaniem wybranych płaszczyzn, łamanymi gzymsami, skomplikowaniem hełmów wież. Zwieńczenie osi fasady stanowi pusta nisza z miedzianą figurą Matki Boskiej z Dzieciątkiem autorstwa prof. Wiktora Zina, ujęta po bokach zdwojonymi lizenami, zamknięta łamanym, trójkątnym tympanonem z krzyżem u szczytu. Również hełmy wież zwieńczone są krzyżami. Boczne elewacje kościoła zostały rytmicznie podzielone na przęsła dzielone pilastrami ujmującymi wysokie, zamknięte pełnym łukiem okna rozczłonkowane delikatnym maswerkiem w strefie arkady. Klasycyzujące tendencje elewacji podkreślają naczółki z oculusami wieńczące boczne kaplice. Otwory okienne w przyziemiu świątyni oświetlają wnętrze dawnego dolnego kościoła. Po obu stronach prezbiterium wznoszą się wysokie kominy należące do kotłowni kościoła.

W przedsionku świątyni znajduje się szereg obiektów upamiętniających darczyńców i postaci oraz wydarzenia historyczne, a w tym: ks. Władysława Gowina, pierwszego dyrektora Polskiej Misji Duszpasterskiej Świętej Trójcy w Chicago; ks. proboszcza Kazimierza Sztuczki, budowniczego kościoła i organizatora parafii; kpt. Władysława Kołacińskiego ?Żbika?, dowódcy oddziałów partyzanckich; upamiętnienia darów na rzecz świątyni, w tym w formie korony drzewa z plakietkami noszącymi imiona darczyńców; tablica pamiątkowa na stulecie niepodległości Polski i tablica z okazji 50 rocznicy Bitwy pod Monte Cassino.

Do nawy wiodą z przedsionka trzy otwory drzwiowe. W przestrzeni pod chórem muzycznym wspartym na czterech marmoryzowanych kolumnach, oprócz dwóch konfesjonałów, znajdują się umieszczone na konsolach figury dwóch franciszkanów: św. Maksymiliana Marii Kolbego i św. Ojca Pio. Po obu stronach środkowego przejścia ustawiono dwie polichromowane figury przyklękających aniołów trzymających konchy na wodę święconą.

Wnętrze świątyni ma charakter salowy z wydzielonymi przestrzeniami dwóch bocznych kaplic i prezbiterium. Dominuje kolorystyka pastelowa i złoto. Przekrycie stanowi pseudosklepienie o przekroju spłaszczonego łuku z bardzo mocno artykułowanymi gurtami dzielącymi jego powierzchnię na przęsła. Skrzyżowania gurtów zostały zaakcentowane stalaktycznymi strukturami podtrzymującymi oświetlenie w formie sześciobocznych latarni.

Powierzchnie ograniczone wspomnianymi już gurtami wypełnione są malowidłami. Nad chórem są to trzy obrazy z muzykującymi aniołami oraz święta Cecylia grająca na organach. W kolejnym przęśle przedstawiono Zwiastowanie pasterzom, scenę Ucieczki do Egiptu i Zmartwychwstanie. Następne przęsło zawiera Zwiastowanie Maryi, Chrzest w Jordanie i Wniebowstąpienie. Na osi kaplic po bokach znajdują się: Mojżesz otrzymujący Tablice z X Przykazaniami oraz Zesłanie Ducha Świętego, a w polu centralnym znajdują się czterej aniołowie trzymający girlandy oraz cztery kadzielnice. W przęśle poprzedzającym prezbiterium po stronie prawej wyobrażono scenę z duszą potępioną, Śmiercią, Aniołem ważącym dusze i postacią wyniesionej do Nieba świętej (Cecylii?) z harfą i palmą, której towarzyszą dwaj aniołowie z księgami. Pośrodku przedstawiono Boga Ojca adorowanego przez aniołów. Natomiast po stronie lewej pokazano orszak świętych i postaci w polskich strojach ludowych na tle ukwieconej łąki i górskiego krajobrazu w oddali. Kolebkowe sklepienia kaplic bocznych i prezbiterium wypełniają pozłacane kasetony.

W przestrzeniach międzyokiennych nawy znajdują się pilastry o złoconych głowicach, z których co drugi przejmuje ciężar gurtów sklepienia. Ich powierzchnie pokryte są malarską dekoracją z motywem kandelabrowym na złotym, pseudomozaikowym tle. Na pilastrach  nawy i na ścianach kaplic zawieszone są stacje Drogi Krzyżowej, podtrzymywane przez aniołki trzymające polskie opisy poszczególnych scen. Stacje mają architektoniczne formy renesansowe z elementami neogotyku. Rzeźbiarskie, polichromowane sceny Męki Pańskiej umieszczono w zamkniętych arkadami polach. W zwieńczeniu znajdują się cyboria mieszczące w sobie symbole Męki Pańskiej (arma Christi).

Okna wypełnione są witrażami z postaciami świętych, emblemami religijnymi i narodowymi polskimi. Przeważają w nich dekoracyjne elementy geometryczne. Opisani w j. polskim święci i błogosławieni ukazani zostali parami: Św. Agnieszka i bł. księżna Adelajda, bł. Salomea i bł. Czesław, św. Stanisław B. i M. i św. Bogumił, św. Stanisław Kostka i św. Władysław, bł. (ob. św.) Jadwiga Królowa i św. Kazimierz Królewicz, Matka Boska Częstochowska i scena Modlitwy w Ogrójcu, bł. Aniela Solawa i św. Jacek, św. Jadwiga i św. Jan Kanty, św. Kinga i bł. Wincenty Kadłubek. Witraże nad bocznymi wejściami zawierają scenę ze św. Franciszkiem nauczającym oraz postaci św. Kazimierza Królewicza i św. Stanisława Kostki. W kolistych oknach zakończeń nawy znajdują się symbole chrystologiczne: pelikan karmiący pisklęta i Baranek Apokaliptyczny.

W obu bocznych kaplicach znajdują się zejścia do dawnego dolnego kościoła, natomiast ołtarze w nich są wyniesione o kilka stopni ponad poziom nawy.

W neogotyckim, architektonicznym ołtarzu kaplicy po stronie lewej umieszczony jest obraz Matki Boskiej Częstochowskiej w pozłacanej rzeźbionej w motywy kwiatowe ramie. Powyżej obrazu umieszczono koronę i postaci dwóch adorujących aniołów. Na mensie ołtarza umieszczono relikwiarz w formie promienistej monstrancji z relikwiami św. Jana Pawła II, a nad nim złocistą poduszkę z czterema złotymi różami. W witrażu za ołtarzem znajduje się scena z chłopską parą modlącą się przed obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, a w arkadzie okna Gołębica Ducha Świętego w otoczeniu symboli Ewangelistów. Wyposażenie kaplicy stanowią ponadto: figura św. Teresy z Lisieux, grupa figuralna św. Anny z Marią, feretron z grupą rzeźbiarską z Matką Boską z Dzieciątkiem i klęczącymi postaciami św. Antoniego i św. Katarzyny Sieneńskiej w architektonicznej oprawie, grupa figuralna Matki Boskiej Fatimskiej z dziećmi. Na ścianach bocznych wiszą obrazy: św. Charbel i św. Jan Paweł II. Przy kaplicy, w kierunku nawy umieszczono neogotycką kazalnicę dostępną po biegnących przy ścianie schodkach. Jej korpus podzielony jest na nisze z płaskorzeźbami Ewangelistów. Na podniebiu znajduje się wyobrażenie Ducha Świętego pod postacią gołębicy, a baldachim zwieńcza kapliczka z figurą Chrystusa nauczającego.

W kaplicy po stronie prawej, w analogicznym do uprzednio opisanego ołtarzu, znajduje się obraz Bożego Miłosierdzia pod którym umieszczono relikwiarze św. Faustyny i bł. ks. Michała Sopoćki. Witraż za ołtarzem ukazuje grupę modlących się przy Ostrej Bramie w Wilnie, kierujących się ku obrazowi Matki Boskiej Ostrobramskiej. Zwieńczenie okna witrażowego jest analogiczne do okna z kaplicy naprzeciwko. Znajduje się tu ponadto figura św. Antoniego Padewskiego, Pieta, figura Chrystusa Ecce Homo i figura św. Judy Tadeusza. Na ścianach bocznych umieszczono obrazy: bł. ks. Jerzego Popiełuszki oraz bł. ks. Michała Sopoćki.

Na obu zakończeniach nawy w pobliżu prezbiterium znajdują się dwa neogotyckie ołtarze. Ten po stronie prawej mieści figurę św. Józefa, nad którą dwaj aniołowie trzymają wstęgę z napisem Módl się za nami. Na mensie ołtarza ustawiono figurę Praskiego Dzieciątka Jezus. Na antepedium mensy znajduje się monogram OSI. W pobliżu ołtarza znajdują się: figura Serca Jezusowego i krzyż z plakietą z tekstem dedykacji od Kółka Dramatycznego z okazji przedstawienia Męki Pańskiej w 1934 r. Ołtarz po stronie lewej, analogiczny w formie, zawiera ukoronowaną figurę Matki Boskiej z Dzieciątkiem trzymającym glob i depczącej węża, a powyżej aniołów ze wstęgą. Na mensie znajduje się ikona MB Nieustającej Pomocy. Na antepedium mensy umieszczono monogram MARIA. Na prawo od ołtarza stoi chrzcielnica z rzeźbiarską sceną Chrztu Chrystusa i płaskorzeźbionymi wyobrażeniami czterech Ewangelistów w architektonicznej oprawie na trzonie. Na lewo znajduje się sygnaturka  (na dzwonie inskrypcja DZWON NADZIEI) zwieńczona figurą św. Michała Archanioła walczącego ze smokiem.

W prezbiterium mensa ołtarza posoborowego i pulpit mają architektoniczną budowę i dostosowane są kolorystycznie do innych elementów wyposażenia świątyni. Pięcioosiowy ołtarz główny utrzymany jest w tej samej pastelowej kolorystyce co inne ołtarze w kościele. W centrum znajduje się tu malarskie wyobrażenie Trójcy świętej z tronującym Bogiem Ojcem i Synem Bożym oraz Gołębicą Ducha Świętego. W pozostałych osiach, na konsolach podpartych półkolumnami znajdują się rzeźby: św. Piotra i św. Pawła oraz św. Stanisława B. i M. oraz św. Jadwigi Śląskiej. U stóp retabulum ołtarzowego znajduje się trzyosiowa kapliczka mieszcząca tabernakulum z trzema niszami powyżej i pozłacanym krucyfiksem pośrodku. Na antepedium ołtarza umieszczono barwną płaskorzeźbę ze sceną Ostatniej Wieczerzy. Ołtarz jest flankowany przez figury stojących na piedestałach aniołów trzymających elektryczne świeczniki.

W arkadzie ściany za ołtarzem znajduje się fresk wyobrażający scenę Koronacji Najświętszej Maryi Panny przez Trójcę Świętą. Po bokach poniżej przedstawiono św. Faustynę Kowalską i św. Jana Pawła II. Jeszcze niżej, u nasad arkady wymalowano kard. Hlonda (po lewej) i kard. Wyszyńskiego (po prawej).

Na kondygnacji poniżej znajdował się dawny dolny kościół. Zachowały się tu pozostałości sakralnych malowideł, w tym sceny: kazanie św. Antoniego do ryb oraz osioł oddający hołd Hostii niesionej w monstrancji przez św. Antoniego. Obecnie większa część położonych tam pomieszczeń stanowi salę parafialną ze sceną i zaplecze kuchenne. Natomiast część kubatury stanowią tzw. katakumby, tj. aranżacja w formie skalnego korytarza gdzie umieszczono grotę z symbolicznym Grobem Chrystusa. W niszach znajdujących się w ścianach ulokowano dziesiątki relikwiarzy. Są tu relikwie m.in.: św. Maksymiliana Marii Kolbego, św. Brygidy, św. Ojca Pio, św. Antoniego Padewskiego, św. Andrzeja Boboli i św. Jana Vianney, bł. Marii Angeli Truszkowskiej, św. Klary z Asyżu, św. Mateusza Apostoła, św. Teresy of Dzieciątka Jezus, św. Rity i innych. Są tu także pojemniki z ziemią z kwatery ?na Łączce? (miejsce pochówku pomordowanych przez organu bezpieki w latach 1945-56), krzyżyk z Katynia, różaniec z chleba wykonany w obozie Ravensbruck i ziemia ze Smoleńska.

W pobliżu kościoła znajdują się obecnie i dawniej należące do kościoła budynki (od 1988 r. jest tu Polska Misja Duszpasterska św. Trójcy po kanonicznym zniesieniu parafii). Są to: plebania (rok budowy: 1914), były konwent braci zakonnych (rok budowy 1947), dawny konwent Sióstr Nauczycielek (powstał w 1959 r.), budynek szkoły podstawowej (oddany do użytku w 1917 r.) i szkoły średniej (z 1928 r.). Na tyłach kościoła jest grota Matki Boskiej z Lourdes (wybudowana w 1933 r.).

Powrót

 

Bazylika św. Jacka – opis

Powrót

Więcej o historii

Parafia św. Jacka (ang. St. Hyacinth) powstała w 1894 r. na przedmieściach Chicago zwanych Avondale, kiedy okazało się, że kościoły św. Stanisława Kostki i Świętej Trójcy nie są już w stanie pomieścić gwałtownie przyrastającej liczby wiernych. Wówczas to, za sprawą zmartwychwstańca ks. Wincenta Barzyńskiego parafia zaczęła swoją egzystencję od dwukondygnacyjnego drewnianego budynku łączącego funkcje szkoły i kościoła. Powstał on pomiędzy Milwaukee Avenue i Central Park Avenue. W 1895 r. została otwarta parafialna szkoła podstawowa, która funkcjonowała do 1984 r. W związku z tym ówczesny proboszcz parafii, ks. Józef Gieburowski zaprosił do pracy w szkole Siostry Świętej Rodziny z Nazaretu. Z czasem zaczęto tworzyć organizacje parafialne, z których najstarszymi były: Towarzystwo Anioła Stróża oraz Sodalicja Różańcowa Niewiast. W 1896 r. powstał pierwszy chór parafialny.

W 1899 r. kościół i plebanię przeniesiono na Wolfram Street. W 1906 r. oddano do użytku nowy budynek, również łączący funkcje szkoły (parter) i kościoła (piętro). Znajdował się on na rogu ulic Wolfram i Lawndale. W 1903 r. przy kościele powstała drewniana szkoła przebudowana w latach 60-tych.

O budowie nowego (obecnego) kościoła zdecydowano w roku 1916. W październiku 1917 r. miało miejsce poświęcenie kamienia węgielnego. Konsekracja świątyni z rąk miejscowego biskupa, Georga Mundelein, odbyła się 16 października 1921 r. W 1924 r. kościół otrzymał cztery dzwony, które umieszczono w wieżach fasady.

Wystrój i wyposażenie kościoła powstawały przez cały czas jego istnienia. Jeszcze w 1917 r. w oknach zainstalowano witraże. Pierwsza znacząca część malowideł zdobiących wnętrze została wykonana w latach 30-tych XX w. Z okazji 75 rocznicy istnienia parafii (1969 r.) poświęcono kaplicę Matki Boskiej Częstochowskiej.

W roku 2003 świątynia otrzymała tytuł Bazyliki Mniejszej.

Więcej o kościele

Kościół znajduje się przy West George Street w połowie odległości pomiędzy North Lawndale Avenue i Central Park Avenue. Ustawiony jest na osi północ-południe z częścią prezbiterialną od strony południowej. Świątynia wybudowana została na planie krzyża łacińskiego. Na zakończeniach jego ramion znajdują się półkoliste absydy. Od strony prezbiterium zamknięcie ma formę prostej ściany.

Budowla stylem bryły nawiązuje do włoskiego renesansu, a w trójwieżowej części frontowej widać inspiracje barokiem. Elewacje oblicowane są czerwoną cegłą, a gzymsy, obramienia okien i dekoracyjny detal architektoniczny są wykonane w białym kamieniu. Fasada posiada trzy wieże pokryte kopulastymi dachami i zwieńczone krzyżami. Wieże na flankach wysunięte są na boki poza masyw trzonu budowli. Wieża środkowa, wyraźnie wyższa, wysunięta ku przodowi, na każdej z elewacji ma cyferblat zegara kościelnego. Na wysokości zwieńczeń wież bocznych przechodzi w strukturę ośmioboczną, podobnie jak ma to miejsce w przypadku wież bocznych powyżej masywu elewacji. W dolnej kondygnacji oś środkowa fasady flankowana jest przez zdwojone kolumny podtrzymujące silnie wysunięte partie gzymsu międzykondygnacyjnego.

Do kościoła prowadzą trzy wejścia umieszczone w fasadzie, oraz wejście boczne. Centralne, najbardziej okazałe, zwieńczone jest wypełnioną oknem arkadą w kluczu zawierającą owalną tarczę z krzyżem i symbolami chrystologicznymi ? Barankiem, literami Alfa i Omega, oraz gołębicą w locie, trzymającą w dziobie gałązkę. Spiżowe drzwi poniżej i ich obramienie zawierają płaskorzeźbione sceny, postaci i atrybuty nawiązujące do historii Polski: m.in. postać Jana Pawła II klęczącego przed zmartwychwstałym Chrystusem, herby Polski i Rzeczypospolitej Obojga narodów z różnych okresów historycznych, polscy woje, rycerze i żołnierze, Szczerbiec i włócznia św. Maurycego. Są także nawiązania do polskiej emigracji: Statua Wolności, zarysy kontynentów, okręt na wzburzonym morzu i ciągnięty przez woły wóz osadników. Na prawym skrzydle widnieje data 2005. Powyżej drzwi znajduje się przedstawienie gołębicy Ducha Świętego, Oko Opatrzności i inskrypcja AD MAXIMAM POLONIAE GLORIAM (DLA JAK NAJWIĘKSZEJ CHWAŁY POLSKI).

Dekoracja spiżowych drzwi po lewej stronie fasady zawiera przedstawienia Ewangelistów Mateusza i Marka z ich symbolami, postać św. Jacka, orła niosącego ryngraf z Matką Boską Częstochowską, widok z czasu budowy kościoła, biskupa pokrapiającego zgromadzony lud oraz tarcze herbowe z polskimi orłami. Na antabie znajduje się inskrypcja BUDOWA KOŚCIOŁA / 1917 / 1921 odnosząca się do czasu budowy miejscowej świątyni. W tympanonie powyżej znajduje się płaskorzeźba z Judytą odbierającą od kata głowę świętego Jana Chrzciciela.

Dekoracja drzwi po stronie prawej zawiera przedstawienia Ewangelistów: św. Łukasza i św. Jana z ich symbolami. Sceny i postaci poniżej nawiązują do historii zgromadzenia Zmartwychwstańców, w tym daty: ich przybycia do Teksasu ? 1866 oraz objęcia pierwszej placówki w Chicago ? 1870. Poniżej zawarto tarcze herbowe z godłem Polski z różnych okresów, a na antabie zapisano miejsca i daty odnoszące się do powstania Zmartwychwstańców. W tympanonie powyżej, widoczna jest płaskorzeźba z półleżącym młodzieńcem (św. Jan Chrzciciel?) wskazującym wyciągniętą ręką na postać Chrystusa.

Na elewacji frontowej znajdują się tablice upamiętniające: założenie parafii (1894 r.), jubileusz roku 2000, nadanie kościołowi tytułu Bazyliki Mniejszej i początek budowy kościoła (1917 r.). Po prawej stronie fasady umieszczono rzeźbę orła z koroną z odnośną tablicą wyjaśniającą jego pochodzenie.

W przedsionku bazyliki, w tympanonie wejścia głównego umieszczono polichromowaną płaskorzeźbę Matki Boskiej Częstochowskiej pomiędzy herbem Zgromadzenia Zmartwychwstańców i herbem Polski. Po łuku biegnie inskrypcja: KRÓLOWO KORONY POLSKIEJ + MÓDL SIĘ ZA NAMI. W przedsionku znajduje się także szereg obiektów (tablic, plakiet, rzeźb) upamiętniających wydarzenia z najnowszej historii Polski, historii kościoła, wybitne osoby, fundatorów i innych zasłużonych dla miejscowej świątyni. Znajduje się tutaj także dzwon, prawdopodobnie zdemontowany z kościelnej wieży, dwie kielichowe kropielnice, dwie gabloty z relikwiarzami, drewniany polichromowany krucyfiks oraz grupa rzeźbiarska Matka Boska Fatimska ukazująca się dzieciom.

Nad wejściem znajduje się dwukondygnacyjny chór muzyczny. Pod chórem umieszczono obraz ukazujący założycieli Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego oraz figurę św. o. Maksymiliana Marii Kolbego, za którą znajduje się obraz Maryi ofiarowującej mu dwie korony. Wymalowano także pasiak obozowy franciszkanina i medalik Niepokalanego Poczęcia. Na wyższej kondygnacji chóru znajduje się obraz przedstawiający muzykującą św. Cecylię. Na niższej umieszczono ikonę Matki Boskiej Częstochowskiej na blasze, adorowaną przez mozaikowe postaci aniołów.

Wnętrze kościoła prezentuje strukturę bazylikową. Do transeptu korpus zawiera cztery przęsła, wliczając w to chór muzyczny. Nawa główna pokryta jest sklepieniem o przekroju łuku o obniżonej strzałce z gurtami. W polach pomiędzy gurtami po obu stronach nawy wymalowano po cztery postaci anielskie w strojach liturgicznych trzymające różne przedmioty związane z miejscem świętym (m.in. księga, hostia, zwój, gwoździe, korona, krzyż). Analogicznie postaci anielskie znajdują się w podobnie przesklepionym, z obu stron jednoprzęsłowym transepcie. Okna w lunetach sklepienia ozdobione są witrażami z przedstawieniami świętych: Stanisława Kostki, Agnieszki, Stanisława B. i M., Jacka, Cecylii, Wojciecha, Jadwigi i Kazimierza. Przęsła naw bocznych pokryte są sklepieniami żaglastymi na których wymalowano na pseudomozaikowym tle postaci aniołów w szatach liturgicznych, trzymających przedmioty związane z liturgią oraz inne atrybuty. Oprócz tych postaci na poszczególnych sklepieniach znajdują się również po dwa emblematy chrześcijańskie umieszczone w kolistych polach. Na poziomie naw bocznych okna w przęsłach wypełnione są witrażami ze scenami: Wjazd Jezusa do Jerozolimy, Jezus uzdrawiający, Piotr otrzymuje Klucze Królestwa, Jezus u Marii i Marty, Jezus błogosławiący dzieci, Cud w Kanie Galilejskiej. Witraże te sygnowane są: MADE by F.X.Zettler./MUNICH GERMANY. Na ścianach nawy i transeptu znajdują się stacje Drogi Krzyżowej. Są to umieszczone na konsolach, między kolumnami niemal pełnopostaciowe rzeźbione sceny usytuowane na tle wymalowanego krajobrazu. Architektoniczna oprawa scen zwieńczona jest krzyżem i postaciami opłakujących Chrystusa aniołów.

Oba ramiona transeptu zakończone są eksedrami tworzącymi kaplice. Ta po lewej poświęcona jest Matce Boskiej Bolesnej z inskrypcją biegnącą pod jej sklepieniem: MOTHER OF SORROWS PRAY FOR US (MATKO BOLESNA MÓDL SIĘ ZA NAMI). Półkopułowe sklepienie jest u szczytu przeszklone. Na powierzchni sklepienia wymalowano rozbudowaną scenę ze św. Weroniką ukazującą Matce Bożej chustę z odbiciem twarzy Chrystusa. Poniżej geometryczno-roślinnej dekoracji ściana pokryta jest plakietkami upamiętniającymi ofiarodawców. Ponad nimi biegnie napis: A CENTURY OF DEVOTION AND DEDICATION ST. HYACINTH PARISH.

W kaplicy, na piedestale, znajduje się polichromowany odlew Piety z górującym nad postaciami krzyżem. Są tu także symbole bazylikalnego statusu kościoła: sygnaturka (tintinabulum) z wyobrażeniem kościoła i św. Jackiem oraz na wpół otwarty parasol (conopoeum) z godłami Polski, USA, Zgromadzenia Zmartwychwstańców i papieskim, a także z flagą Polski, inskrypcją upamiętniającą nadanie kościołowi rangi bazyliki 30 listopada 2003 r. i herbem kardynalskim. Obok kaplicy znajdują się statuy św. Franciszka i św. Antoniego Padewskiego. Na przeciwległych ścianach tego ramienia transeptu, w niszach nad konfesjonałami, znajdują się obrazy: św. Jan Kanty cudownie naprawiający stłuczony dzban i św. Stanisław z Piotrawinem. Na ścianie wypisane są wezwania maryjne: STELLA MATUTINA (Gwiazdo Zaranna) i REGINA POLONIAE (Królowo Polski). Witraże w tej części transeptu przedstawiają po bokach: Koronację Maryi i Chrystusa Dobrego Pasterza. Natomiast u szczytu ściany ponad kaplicą jest to Boże Narodzenie i Zwiastowanie pasterzom pomiędzy Prezentacją Jezusa w Świątyni i Ucieczką do Egiptu. Witraż na ścianie bocznej poświęcony jest Najświętszemu Imieniu Jezus. Na ścianach transeptu znajdują się obrazy z cyklu Boleści Maryi.

W przeciwległym ramieniu transeptu w eksedrze znajduje się kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej. Inskrypcja pod sklepieniem głosi: Z DAWNA POLSKI TYŚ KRÓLOWĄ. Malowidło w półkopule przedstawia Chrystusa spoglądającego na Jerozolimę i Apostołów. Pośrodku kaplicy zawieszony jest obraz Matki Boskiej Częstochowskiej w promienistej ramie. Maryja i Jezus mają złote korony wykonane z przetopionych wyrobów jubilerskich podarowanych na tę okazję przez parafian. W kaplicy znajduje się również gablota z wotami, flaga Polski z godłem RP, flaga Państwa Watykańskiego, flaga Stanów Zjednoczonych, popiersie Stefana Kardynała Wyszyńskiego, figura św. Barbary, figura św. Teresy z Lisieux i tablica z plakietami upamiętniającymi ofiarodawców koron dla obrazu. Na zewnątrz eksedry po stronie lewej umieszczono tablicę upamiętniającą papieża Jana Pawła II z datą 2003 oraz tablicę z plakietami z imionami donatorów kaplicy.

Nad konfesjonałami tego ramienia transeptu znajdują się obrazy: św. Stanisław Kostka przed Maryją z Dzieciątkiem otrzymujący lilię od anioła i św. Andrzej Bobola ukazujący wizję przyszłości dominikaninowi, o. Korzeniowskiemu.

Witraże w tym ramieniu transeptu przedstawiają po bokach: Chrystusa pukającego do drzwi serca i Zesłanie Ducha Świętego. U szczytu ściany przedstawiono Zmartwychwstanie i Jonasza z rybą – witraże te umieszczone zostały pomiędzy Ukrzyżowaniem i Przemienieniem na górze Tabor. Witraż na ścianie bocznej poświęcony jest Najświętszemu Imieniu Maryi.

Na skrzyżowaniu nawy z transeptem umieszczona została płaska, przeszklona u szczytu kopuła. W jej pendentywach wymalowano postaci czterech Ewangelistów z ich symbolami. W kopule znajduje się polichromia z wielopostaciowymi scenami łączącymi Wniebowzięcie i Ukoronowanie Matki Bożej z tłumem postaci świętych i osób z historii najnowszej, w tym ks. Michała Osucha CR, jednego z proboszczów parafii św. Jacka, kardynała Glempa, kardynała Mundelein. Wśród świętych są Apostołowie, św. Jacek, św. Kazimierz, św. Stanisław B. i M., św. Jan od Krzyża, św. Ignacy Loyola, św. Romuald, św. Rita, św. Barbara, św. Jan Paweł II i wielu innych. Witraż jaki stanowi przeszklenie kopuły przedstawia Ducha Świętego pod postacią gołębicy w otoku z korony cierniowej na tle krzyża pomiędzy którego ramionami znajdują się symbole ofiary Chrystusa: kielich i hostia, palma, gwoździe, włócznia i chyzop z gąbką.

Przed prezbiterium po stronie lewej znajduje się kazalnica opatrzona płaskim baldachimem pod przedstawieniem Ducha Świętego jako gołębicy. Obok niej figura św. Józefa z Dzieciątkiem. Po prawej umieszczono krucyfiks i pełnofiguralne przedstawienie św. Anny z małą Maryją.

Balustrada przed prezbiterium posiada wejście, gdzie na dwóch skrzydłach drzwiczek znajdują się płaskorzeźbione sceny: Melchizedek ofiarowujący chleby Abrahamowi oraz Izraelici wracający z owocami Kanaanu.

Na początku części prezbiterialnej po stronie lewej jest witraż z Ofiarą Izaaka, a po stronie prawej ofiara Melchizedeka. W dolnej kondygnacji ścian po stronie lewej znajduje się witraż ze Zwiastowaniem NMP, a po stronie przeciwnej jest to Chrzest Chrystusa w Jordanie.

Nad wejściem do zakrystii mamy obraz Niepokalanego Poczęcia, zaś po drugiej stronie prezbiterium obraz ze św. Franciszkiem przyjmującym stygmaty.

W prezbiterium znajdują się trzy architektoniczne ołtarze ? główny i dwa boczne. Lewy ołtarz poświęcony jest Najświętszemu Sercu Jezusowemu. Na mensie ołtarzowej ustawiono ikonę Świętej Rodziny. Przy ołtarzu znajduje się obraz Bożego Miłosierdzia w polskiej wersji językowej.

Ołtarz prawy dedykowany jest Niepokalanemu Poczęciu NMP. Ma mensie umieszczono ikonę Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Obok powieszono obraz Matki Boskiej z Gwadelupy i ustawiono statuę Praskiego Dzieciątka Jezus.

Posoborowa mensa ołtarza głównego ozdobiona jest w antepedium Barankiem z chorągwią Zmartwychwstałego. Pod sklepieniem, przy łuku wprowadzającym do właściwego sanktuarium znajduje się polichromia z herbem Zgromadzenia Zmartwychwstania Pańskiego oraz scenami: papież Pius X udzielający Komunii Świętej dzieciom po stronie lewej i Chrystus w scenie ?Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie?. W półkopule sanktuarium widać malowidło z aniołami w obłokach adorującymi Przenajświętszy Sakrament w monstrancji, a u szczytu gołębicę Ducha Świętego. Poniżej biegnie napis: SANCTUS + SANCTUS + SANCTUS. Dalej, pod rzędem okien znajduje się sześć wymalowanych półpostaci anielskich trzymających atrybuty Męki Pańskiej. Jeszcze niżej jest emblemat Zgromadzenia Zmartwychwstańców i krzyż z przewieszonym całunem.

Rozbudowany architektoniczny ołtarz główny w centrum posiada płaskorzeźbę ukazującą św. Jacka z puszką z Najświętszym Sakramentem wyciągającego rękę ku figurze Madonny. Scena ta zwieńczona jest ukoronowanym emblematem Zgromadzenia Zmartwychwstania, nad którym, na szczycie znajduje się sygnaturka zwieńczona krzyżem. Płaskorzeźba ze Świętym flankowana jest u góry przez dwóch aniołów stojących na gzymsie ołtarza, a nieco poniżej po bokach umieszczono figury św. Piotra i św. Pawła w niszach. Na mensie ołtarza znajduje się tabernakulum zwieńczone krzyżem. Na wysokości mensy retabulum flankowane jest przez dwóch przyklękających aniołów trzymających kandelabry. Na antepedium umieszczono polichromowaną reliefową scenę Ostatniej Wieczerzy.

W bezpośrednim sąsiedztwie kościoła znajdują się pomniki: ku czci ks. Jerzego Popiełuszki, ku czci weteranów I wojny światowej, statua Jana Pawła II. Koło kościoła znajduje się także grupa figuralna Matki Bożej z małym Jezusem, a w pobliżu dawnego klasztoru statua Najświętszego Serca Jezusowego.

Powrót